وهو المراد من الوعد كما أشار إليه بقوله : (إِن كَانَ وَعْدُ رَبِّنَا لَمَفْعُولًا) (١).
ولما انتهى الكلام إلى ذكر الغيبة الكبرى فعند ذلك قد هاجت الأشواق وسالت الأحداق لكآبة الفراق ، فقال : فعلى الأطائب ... الخ.
الترجمة :
وبود امير المؤمنين عليهالسلام بعد از پيغمبر هدايت كننده از گمراهى وروشنايى دهنده از نابينايى وريسمان خدا كه محكم است وراه وى كه راست است.
مسبوق نشده به قرابت وخويشى پيغمبر وملحوق نشده در منقبتى از مناقبش ، رفتار مىكند به مثل رفتار پيغمبر ودعوا مىكند از روى تأويل ، ونمىگيرد او را در راه خدا [سرزنش] سرزنش كنندهاى.
به تحقيق تنها گذاشت پهلوانان عرب [را] كه ياوران ايشان [را] به قتل رساند ، وهلاك نمود گرگان ايشان را ، پس امانت گذاشت در دلهاى ايشان عداوتهاى بدر وحنين وخيبر وغير اينها را. پس دلها متفق گرديد در عداوتش وبه رو افتادند براى مبارزت وى تا اين كه شكنندگان بيعت را (كه اصحاب جمل باشند) كشت ، وهمچنين منحرفين از عدالت را (كه اصحاب صفين باشند) ومارقين (كه شيوخ نهروان باشند) بكشت.
زمانى كه وقت او گذشت وكارش تمام شد ، كشت او را شقىترين اشقياى اولين وآخرين ، در حالتى كه تأسّى مىكرد در اين عمل به شقىترين اولين.
اطاعت كرده نشد امر پيغمبر درباره هدايت كنندگان بعد از هدايت كنندگان ، وامّت اصرار دارند بر دشمنى پيغمبر ، اجماع دارند بر بريدن نسلش وتبعيد ذريهاش از آبادانى ، مگر جمعى قليل از دوستداران [كه] مراعات حق ايشان را وفا نمود [ند]. پس كشته شد هر كه كشته شد واسير شد هر كه اسير شد وتبعيد شد هر كه تبعيد شد ، وجريان يافت قضاى پروردگار براى ايشان به نحوى كه اميد گرفته مىشود برايش نيكويى مآل ؛ زيرا كه زمين مال خداست به هر كه مىخواهد ارث مىگذارد از بندگان خود وعاقبت براى پرهيزكاران است وپاكيزه است پروردگار ما.
به درستى كه هست وعده پروردگار ما كرده شده وهرگز خلف نمىكند خدا به وعده خود ، واوست غالب وكار كننده از روى حكمت.
__________________
١. سورة الإسراء ، الآية ١٠٨.