الفداء ـ را در حرم امير المؤمنين از بياض مىخوانده ، پس اين فقره را خواند : «السلام على الثَّمَرِ الجّنيّ» (سلام بر ميوه چيده شده) «السلام على الشِّمْرِ الجِنِّي» (سلام بر شمر ديوانه) ، پس به درستى كه اين مرد از بركت جهل خود به دو معصيت مرتكب شده : اول سلام دادنش بر شمر ملعون هنگامى كه مشتبه شد از لفظ ثمر كه به معنى ميوه است ، دوم : وصف كردنش به جنى ؛ زيرا كه شمر اگر جنى باشد ـ يعنى مجنون ـ پس قلم برداشته شده وغير مؤاخذ در كشتن حضرت حسين عليهالسلام مىشود ، پس اين مرد خراب مىكرده اساسهاى حيات اسلام وبناهاى شفاعت امت حضرت سيّد الانام را.
پس وقتى كه دانستى اين را وفهميدى اين دستور كه دعا لابدّ است از فهميدن معناى آن پيش از تلاوت ، پس اكنون شروع مىكنيم به «شرح دعاى ندبه» وپيش از داخل شدن وخوض در آن چارهاى نيست از بيان سندش ، ونيافتم در آن از آنچه اعتماد كنم وخاطر جمع شوم به آن جز از علامه مجلسى قدسسره در زاد المعاد (١) آن جا كه روايت كرده آن را در حالت مرسل بودن آن از حضرت صادق ـ سلام الله عليه ـ بدون تعرّض كتابى را كه نقل كرده آن دعا را از آن كتاب.
اما در كتاب هدية الزائرين (٢) است كه مر عالم وحيد حاج شيخ عباس قمى ـ سلمه الله ـ را كه از تلامذه (شاگردان) مرحوم مبرور محدث نورى ـ طيّب الله رمسه ـ است اين كه دعاى ندبه نقل شده از سه كتاب : يكى مزار محمد ابن مشهدى كه تعبير مىفرمايد از او مجلسى به مزار كبير ، دوّمى مزار ابن طاووس وآن مصباح الزائر است (٣) ، سوم از آن كتابها مزار قديم است وشايد آن از مؤلفات قطب راوندى است.
ودر همه اين كتب منقول نيست دعاى ندبه مگر از كتاب محمد بن على بن أبي قرّة ، ونقل كرده آن را او از كتاب محمد بن حسين بن سفيان بزوفرى وقتى كه گفته : اين دعايى است [كه] خوانده مىشود براى حجّت عصر ـ عجل الله فرجه ـ ومستحب است قرائت آن در سه عيد : فطر واضحى وغدير وروز جمعه.
شارح مىگويد : «ندبة» مانند لفظ غربت يا به معناى دعوت است ، پس گويا كه دعا كننده به اين دعا امام عصر ـ عجل الله فرجه ـ را مىخواند واو را ندا مىكند وبه او استغاثه
__________________
١. زاد المعاد (سنگى) ، ص ٤٥٠.
٢. هدية الزائرين (سنگى) ، ص ٥٠٧.
٣. مصباح الزائر ، ص ٤٤٦ ـ ٤٥٣.