الصفحه ٣٤٥ :
(تقسيم هفتم)
اسم يا جامد است
يا مشتقّ ، وآن را سه گونه تعريف است :
١ ـ «جامد» اسمى
است كه از
الصفحه ٣٨٠ :
مشتقّات از معنى وصفيّت به معنى اسميّت نقل شده ، مانند" مطيّة : حيوان
سوارى" از" مطو : تند رفتن" مشتقّ است
الصفحه ١٤٦ :
متداولة در كلام عرب داشته باشد ، از آن اصل مشتقّ است گرچه صيغه مصدر باشد كه
داراى هيئتى است ، چون مصدر مبد
الصفحه ٣٨٤ :
نوع از مشتقّات
است كه معنى مفعولى دارد ، لكن اسم خاصّى برايش وضع نكرده اند.
١٢ ـ وزن"
فعال" براى
الصفحه ٤٤٠ : .
٣ ـ اشتقاق اعداد
، افعال از آنها مشتقّ ميشود ، چنانچه در كتب لغت مذكور است ، ونيز اسم مشتقّ
ميشود ، مانند
الصفحه ٤٤٣ : هرصورت براى موءنث ومذكر يكسان است.
٧ ـ اضافة الاعداد
، عدد مشتقّ دوگونه به عدد اضافة ميشود يكى «مطابق
الصفحه ١٤٤ : مختلفة است در اصل واحد از جهت لفظ ومعنى ، وآن اصل واحد را"
مشتقّ منه" وهريك از آن صيغه ها را" مشتقّ
الصفحه ١٤٥ :
بودن» است. ومعلوم است كه نهان بودن در هريك از آن مشتقّات يك گونه است.
دو ـ اشتقاق كبير
: وآن چنان است
الصفحه ١٤٧ : ثلاثى مزيد است بر وزن فعال
وفعال وهمزه زائد است ، مشتقّات ديگر را كه مراجعة ميكنيم معلوم ميشود ثلاثى
الصفحه ٣٤٦ :
مشتقّات موجود
باشد ، ومادّه با هيئت ممكن نيست در هيئت ديگرى واقع گردد ، ومشتقّات هشت قسم است
الصفحه ٣٦٠ : ثلاثى
مجرد بر وزن مضارع مجهول واز آن مشتقّ است ، با تبديل حرف مضارعة به ميم مضمومة ،
مانند «مكرم از يكرم
الصفحه ٤٤٩ : گفته شده ،
واخفش گفته : از سرور مشتقّ است ، زيرا مولايش به او مسرور است ، واصلش"
سرّورة" بوده ، مانند
الصفحه ٤٦٠ :
اسم يا جامد است يا مشتقّ
٣١٦
ابنيه اسم ثلاثى مزيد فيه
٣٤٥
تعريفات جامد
الصفحه ٧ : است «مشتق» وآن كه اصل است «مشتق منه» گويند ، واشتقاق قسمتى از
صرف است.
(كلمه وكلام)
حروف لغت عربى
الصفحه ٨٥ : :
همسايگان شديم» اين فعل از «جار» مشتق است وآن به معنى همسايه است ، واشتراك آنان
در سكونت يك مكان است ، مانند