" يمدّ" مضارع مدّ ، در اصل" يمدد بوده ، ضمّه عين الفعل ـ بر فاء الفعل نقل شده ، وعين الفعل در لام الفعل ادغام گشته.
«يبيع» مضارع باع ، در اصل «يبيع» بوده ، كسره عين الفعل بر فاء الفعل نقل شده است.
ودر موازنة حروف را چنانچه قلب شده ميآورند ، تا نقل معلوم شود در كجاست ، ولى حركات را مطابق اصل صيغه ميآورند تا وزن اصلى صيغه اشتباه نشود ، اگر نقل فقط در حركات باشد ، پس گفته ميشود : يمدّ بر وزن يفعل ويبيع بر وزن يفعل است ، واما با نقل حروف تابع حروف خواهد بود.
ودليل بر نقل حروف در اين كلمات وغير اينها ملاحظه سائر مشتقّات هركلمه ايست ، چنانچه در تشخيص حروف اصلى از حروف زياده بيان شد ، ودليل بر نقل حركات ملاحظه اقتضاء صيغه است ، مثلا «يبيع» صيغه مضارع است از باب «فعل يفعل» اين صيغه در اين باب اقتضاء ميكند كه «يبيع» گفته شود ، پس در آن نقل حركت واقع شده كه «يبيع» ميگوئيم.
(حذف)
حذف در لغت اسقاط است ، ودر اصطلاح اسقاط حرف يا حركت است از كلمه در قرائت يا كتابت يا هردو مانند «اقاموا الصّلاة» كه واو براى التقاء ساكنين ولام براى ادغام ، در قرائت اسقاط ميگردد نه در كتابت ، وهرچه در كتابت اسقاط شود در قرائت اسقاط ميشود مگر بعضى موارد ، مانند داود ، ولى نه چنان است كه هرچه در