كرم كرديم واعمال پسنديده خود را ذكر نموديم كه فخركردن به يكديگر باشد ، وميشود مكارمة را از باب افعال گفت ، ودر اين صورت معنايش اكرام كردن هريك از دو طرف است ديگرى را.

(بيان المغالبة)

دانستى كه باب مفاعلة براى بيان وقوع فعل است از دو فاعل در برابر همديگر ، وممكن است يكى از دو طرف در فعل بر طرف ديگر غلبة كند ، پس اگر خواستند بيان كنند غلبة با كدام طرف است ، فعل ثلاثى مجردى از همان ماده ولى از باب «فعل يفعل» پس از آن ميآورند ، گرچه از اين باب نباشد ، وطرف غالب را فاعل وطرف مغلوب را مفعول آن فعل قرار ميدهند ، در اين مثالها مشاهده شود : «صارعت زيدا فصرعته : كشتى گرفتم با زيد پس بر او غلبة كردم وزمينش زدم» ثلاثى اين مثال از باب «فعل يفعل» است.

ولى اگر مضارعش در اينجا آورده شود «يصرع» گفته ميشود.

«قاتلنا القوم فقتلناهم : مقاتله كرديم آن گروه را پس غلبة كرديم وآنان را كشتيم» ثلاثى اين مثال از باب «فعل يفعل» است.

«اضارب زيدا فاضربه : مضاربة ميكنم زيد را پس بر او غلبة ميكنم در زدن» ثلاثى اين مثال از باب «فعل يفعل» است.

«عالم زيد بكرا فعلم زيدا : زيد وبكر در مقابل يكديگر اظهار دانش كردند پس بكر بر زيد غالب شد واز او اعلم بود» ثلاثى اين مثال از باب «فعل يفعل» است.

" كارمت زيدا فكرمنى : مكارمة كردم با زيد پس غلبه كرد بر من