ـ مِلْءُ كَفِّ الرجل الى ما أطاق أن يَحْمِل* أبو عبيد* أرضٌ جَرِلة وجمعها أَجْرَال وأنشد
مِنْ كلِّ مُشْتَرِفٍ وإنْ بَعُدَ المَدَى |
|
ضَرِم الرَّقاقِ مُنَاقِلِ الأَجْرالِ |
* قال أبو الحسن* الأجرال جمع جَرِل لا جَرِلة الا أن يكون على طرح الزائد* ابن دريد* أرضٌ جُرَوِلَةٌ وجُرَوِلٌ وجَرْوَلَةٌ بَيِّنة الجَرَل* صاحب العين* الأَجْرَال ـ الحجارةُ الواحدة جَرَلٌ وجَرْوَلٌ* أبو عبيد* الجَلَامِيدُ ـ كالجَرَاوِل* ابن دريد* واحدها ـ جَلْمَد وجُلْمُود وأرضٌ جَلْمَدَة ـ ذات حجارة* أبو عبيد* الأَتَانُ ـ الصخرةُ تكون فى الماء وأنشد
بِنَاحِيَةٍ كأَتَانِ الثَّمِيل |
|
تُقَضِّى السُّرَى بَعْدَ أَيْنٍ عَسِيرا |
* صاحب العين* أَتَانُ الضَّحْل ـ الصخرةُ بعضُها غامر فى الماء وبعضُها ظاهر الرَّصَّاصَةُ والرَّصْرَاصةُ ـ حجارةٌ لازمة لما حَوَالِىَ العينِ الجارية* أبو عبيد* الجَشَرُ ـ حجارة تنبت فى البحر رواه الطوسى بسكون الشين* صاحب العين* .... (١) يكون فى الماء وقد تقدم أنها الأَكَمة* وقال* دَلَّصَ السَّيْلُ الحَجَرَ ـ مَلَّسَهُ
نعوتها من قِبَل تَرَاصُفها وثباتها
* أبو عبيد* الرَّصَفُ واحدتها رَصَفَة وهى ـ صَفًا يتصل بعضها ببعض* ابن دريد* وهى ـ الرِّصاف وكلُّ ما طَوَيْتَه فقد رَصَفْتَه وأنشد ابن السكيت
* مِنْ رَصَفٍ نازَعَ سَيْلاً رَصَفا*
* أبو عبيد* الرَّوَاهِصُ ـ الصُّخُورُ المتراصفةُ الثابتةُ الملتزقة* الأصمعى* الهِلَالُ ـ الحجارة المرصوف بعضها الى بعض والهِلَال أيضا ـ نصفُ الرَّحَى وقد تقدّم أنه الحَيَّة* صاحب العين* ادَّهَقَتِ الحجارة ـ اشتدَّ تَلَازُبُها ودخَل بعضُها فى بعض مع كثرة* وقال* صَخْرةٌ جامِسَةٌ ـ لازمة لمكانها مُقْشَعِرَّة والجُثْوة والجَثْوة والجِثْوة ـ حجارة وتراب مجتمع كالقبر وبه سمى القبر
__________________
(١) بياض بالاصل