(گوهر مراد / ٨٩) (٤٣٨) الحركة القسريّة الحركة إن كانت تبعا لحركة جسم آخر فعرضيّة ، وإلّا فإن كان محرّكها موجودا في غير الجسم المتحرّك فقسريّة. (شرح المقاصد ١ / ٢٦٦) ما يكون مبدؤها بسبب أمر خارج مقارنا بشعور وإرادة. (التّعريفات / ٣٨) اگر قوّت تحريك مستفاد بود از خارج ، آن حركت را قسرى خوانند (١). (گوهر مراد / ٩١) القوّة المحرّكة إن كانت خارجة عن المتحرّك فالحركة قسريّة. (الكلّيّات / ١٤٣) الحركة الإراديّة ، الحركة الطّبيعيّة ، الحركة العرضية. (٤٣٩) الحركة الكمّيّة هي انتقال الجسم من كمّيّة إلى اخرى ، كالنّموّ والذّبول. (التّعريفات / ٣٧) حركت در كم آن است كه جسم باقى باشد ومقدار او متبدّل شود (٢). (گوهر مراد / ٩٠) هو أن يزداد مقدار الجسم في الطّول والعرض والعمق. (الكلّيّات / ١٤٣) الاستحالة ، الحركة ، الحركة في مقولة الكيف ، الذّبول. (٤٤٠) حركة الكون والفساد حركت كون چون بودن چيزها وحركت فساد چون تباه شدن چيزها (٣). (كشف المحجوب / ٢٩) |
|
الكون والفساد ، الاستحالة. (٤٤١) الحركة المركّبة الحركة البسيطة. (٤٤٢) الحركة المستديرة آن است كه نسبت أجزاء جسم به امور خارجه از آن جسم متبدّل شود وجسم از آن وضع ومكان كه دارد بيرون نرود (٤). (گوهر مراد / ٩٠) الحركة ، الحركة المستقيمة ، الحركة الأينيّة ، الحركة الوضعيّة. (٤٤٣) الحركة المستقيمة عبارة عن الانتقال من جهة إلى جهة. (الأربعين في اصول الدّين / ٢٨١) حركت جسم از مكانى به مكانى را حركت أينيّه گويند ، وحركت مستقيمه نيز گويند (٥). (گوهر مراد / ٨٩) الحركة الأينيّة. (٤٤٤) الحركة الوضعيّة آن است كه نسبت أجزاى جسم به امور خارجه از آن جسم متبدّل نشود وجسم از آن وضع ومكان كه دارد بيرون نرود واين را حركت مستديره نيز گويند (٦). (گوهر مراد / ٩٠) |
__________________
(١) ـ القوّة المحرّكة إن كانت مستفادة من خارج الشّيء تسمّى الحركة قسريّة.
(٢) ـ الحركة في الكم هي أن يكون الجسم باقيا (غير متغيّر) ويتبدّل مقداره.
(٣) ـ حركة الكون هي مثل وجود الأشياء ، كما أنّ حركة الفساد هي كفسادها وعدمها.
(٤) ـ هي أن تبدّل نسبة أجزاء الجسم إلى الامور الخارجة عنه مع عدم خروج الجسم عن وضعه ومكانه الخاصّ.
(٥) ـ حركة الجسم من مكان الى مكان آخر تسمّى حركة أينيّة ، وتسمّى حركة مستقيمة أيضا.
(٦) ـ هي أن لا تتبدّل نسبة أجزاء الجسم إلى امور خارجة عنه ، ولا يخرج الجسم عن وضعه ومكانه الخاصّ. وتسمّى الحركة المستديرة أيضا.