يا آنكه او را عروج فرموديم به مكانى بس عالى ومقامى بسيار بلند.

إدريس پيش بعضى از علماء ، لفظ عربى است بر وزن إفعيل ، صيغه مبالغه ، مشتقّ از درس ، وپيش اكثر عربى نيست ، ولهذا منصرف نمى شود. ودر معنى به حسب آن لغت موافق لغت عرب است. او را ادريس گفته اند از جهت كثرت درس ومدارست كتب علم وحكمت. ونزد من اين قول اصحّ است.

ونام او در تورات اخنوخ است. وحكماء يونان او را هرمس الهرامسة مى گويند ، فرزند شيث نبىّ وجدّ پدر نوح نبىّ است ، على نبيّنا وعليهم‌السلام.

وأوّل كسى كه خط نوشت وإعمال قلم كرد او بود. والله تعالى علم هيأت وعلم حساب وعلم نجوم را معجزه او ساخت. وصاحب «تاريخ الحكماء» شمس الدّين شهرزورى ، وديگر مورّخين گويند : «هرمان ، بلكه أهرام ثلاثه مصر بناء اوست». از علم وحى وعلم نجوم دانست كه در زمان طوفان نوح اكثر معموره عالم خراب خواهد شد ، كتب علمى را در موضعى جمع ساخته ، آن گنبدها بر آن بنا نمود بى در ، تا كتابهاى حكمت از آسيب طوفان محفوظ بماند.

امام عصر ، صاحب الزّمان ، صلى‌الله‌عليه‌وآله. وعجّل فرجه ، در وقت ظهور ، إن شاء الله العزيز ، گنبدها را شكافته ، كتابها را بيرون خواهد آورد.

«مكانا عليّا» به قواعد علم تفسير ، دو احتمال دارد : أوّل آنكه تميز بوده باشد ، ومكان به معنى منزلت است ، يعنى منزلت او را در نبوّت ورسالت بلند گردانيديم. دوم آنكه منصوب باشد به نزع خافض ، وتقدير كلام : «إلى مكان على» يعنى او را صعود وعروج داديم ، تا به مكانى بسيار عالى.

اقوال مفسّرين ، بنا بر مسلك ثانى ، مختلف است ، بعضى گفته اند : آن مكان عالى عبارت است از بهشت ، وموقع آن فوق آسمان هفتم ، يعنى فلك زحل ، وتحت آسمان هشتم ، يعنى كرسى وفلك ثوابت ، است ودر حديث شريف نبوى وارد شده : «سقف الجنّة عرش الرّحمن» سقف بهشت عرش رفيع إلهى است. ما بين آسمان چهارم وآسمان پنجم قبض روح إدريس عليه‌السلام واقع شده باز الله ، سبحانه وتعالى او را حيات نبخشيده ، كرامت عروج به بهشت روزى گردانيد ، واليوم