٨.
بعض مثالب النواصب في نقض بعض فضائح الروافض ، مشهور به «نقض»
، تأليف : عبد الجليل قزوينى رزى (حدود ٥٦٠ هجرى قمرى).
كتاب نقض يكى از مهمترين متون كلامى
شيعه است كه به زبان فارسى نگاشته شده وجوابى است بر كتاب بعض فضائح الروافض كه
يكى از علماى اهل سنت بر رد شيعيان نوشته ودر آن اصول وفروع وكرداد آنان را به
تمسخر گرفته است.
اين كتاب علاوه بر جنبه دينى وكلامى ، از
لحاظ نثر فارشى نيز اهميت دارد وبه جهت شناخت زندگى مردم آن دوران نيز امتياز خاصى
دارد ؛ چه در آن تنها مسائل علم كلام مورد بررسى قرار نگرفته ، بلكه بسيارى از
امور زندگى مردم آن روزگار منعكس شده است. اين كتاب در حقيقت آينهاى است از روش
زندگانى وافكار وكردار مردم رى وايران مركزى در سده ششم هجرى.
اهميت كتاب نقض تنها از نظر بازنماياندن
يا بازگو كردن بسيارى از عقايد آيين تشيع نيست ، بلكه در ضمن پاسخگويى ورد اتهامات
مؤلفِ كتابِ بعض فضائح الروافض ، نام شهرها ومحلههاى متعددِ شيعهنشينِ ايران در
سدههاى اول هجرت وروزگاران قديم ونام بسيارى از بقاع متبرك وزيارتگاههاى مربوط
به فرزندان ونوادگان معصومين در نقاط مختلف ايران كه در سده ششم هجرى بر پا بوده
است ، وهمچنين نام بزرگان ونيكوكاران زيادى كه بنيانگذار اينگونه بناهاى دينى وملى
بودهاند حفظ شده است.
چاپ اول اين كتاب در سال ١٣٣١ انجام شد
، اما به علت اهميت آن ، مرحوم محدث ارموى تا پايان عمر با به دست آوردن نسخههاى
خطى ديگر ، كار تصحيح آن را ادامه داد تا در سال ١٣٥٨ چاپ جديد آن همراه با دو جلد
تعليقات مفصل منتشر شد.
٩.
مقدمه نقض ، تأليف : مرحوم سيد
جلال الدين محدث ارموى.
مرحوم محدث به خاطر تعجيلى كه در چاپ
كتاب نقض داشت ، چاپ اول آن را بدون مقدمه وفهرستها وتعليقات در سال ١٣٣١ چاپ ومنتشر
كرد ، اما مشغول نگارش مقدمهاى بر اين كتاب گرانقدر بود تا توانس اين مقدمه را
در سال ١٣٣٥ در ١٦٠ صفحه منتشر كند. خود اين مقدمه را از لحاظ اهميت مىتوان كتابى
مستقل دانست ؛ چه علاه بر مطالب علمى ، شامل تلاشها ومشكلاتى است كه آن مرحوم
براى چاپ آن كتاب پر