بسم الله الرّحمن الرّحيم

الحمد لله وسلام على عباده الّذين اصطفى

أمّا بعد

اين أثر نفيس باستانى كتابيست در علم كلام كه در قرن سوم هجرى به رشته تحرير آمده ، نويسنده آن فضل بن شاذان أزدى نيشابوريست كه از دانشمندان نامى آن عصر بشمار رفته ودر سال دويست وشصت هجرى بدرود زندگانى گفته است ، چون هدف او در اين تأليف وغرض او از اين تصنيف آن بوده كه حقّانيّت مذهب جعفرى را بحديث وقرآن روشن سازد واستقامت طريقه اثنا عشرى را بدليل وبرهان آفتابى كند نام آن را « إيضاح » نهاده اند تا لفظ با معنى موافق واسم با مسمّى مطابق باشد.

اين خلاصه كلام در اين مقام است امّا تفصيل اجمال بدين منوال است :

عالم جليل ميرزا محمّد على خيابانى ـ رحمة الله عليه ـ در ريحانة الادب گفته :

( ج ٦ ؛ ص ٣٦ )

« ابن شاذان ـ فضل بن شاذان بن خليل مكنّى به أبو محمّد از مشايخ حديث وثقات ومعتمدين محدّثين أواسط قرن سيم هجرى اماميّه كه فقيه متكلّم جليل القدر واز أصحاب حضرت جواد وامام عليّ النّقى وامام حسن عسكرى عليهم‌السلام بوده بلكه بنوشته بعضى از حضرت رضا عليه‌السلام نيز روايت نموده ، وجلالت او كالشّمس فى رابعة النّهار واضح وآشكار است وحاجتى باقامه بيّنه وبرهان ندارد